Doğum Yapan Kadınlara Sağlanan Yarım Çalışma Ödeneği: Kimler Yararlanabilir ve Nasıl Başvurulur?
İş Kanunu'na göre, doğum yapan kadın işçilere çocuk sayısına göre yarım çalışma ödeneği sağlanıyor. Bu ödeneğin yeterince bilinmediği belirtiliyor. Yarım çalışma ödeneğinden yararlanabilmek için bazı koşullar bulunuyor ve başvurular İŞKUR üzerinden yapılmalı.

İş Kanunu'na göre, doğum yapan kadın işçilere doğum öncesi ve sonrası 16 haftalık (çoğul gebelikte 18 hafta) rapor süresinin bitiminden sonra yarım gün çalışma hakkı tanınmaktadır. Bu süre, çocuğun sayısına bağlı olarak artış göstermektedir. Ancak, bu yarım çalışma süresinde işçilere yarım çalışma ödeneği de sağlanmaktadır. İşte bu ödeneğin detayları:
- İlk doğumda 60 gün
- İkinci doğumda 120 gün
- Üçüncü ve sonraki doğumlarda 180 gün
- Çoğul doğum halinde bu sürelere 30'ar gün eklenmektedir.
Ayrıca, çocuğun engelli doğması durumunda doğum sayısına bakılmaksızın 360 gün yarım çalışma hakkı bulunmaktadır. İşsizlik Sigortası Kanunu uyarınca, haftalık çalışma süresinin yarısı kadar verilen ücretsiz izin süresince İşsizlik Fonu'ndan yarım çalışma ödeneği verilir.
Yarım çalışma ödeneği uygulaması 2016 yılında başlamış olsa da, yeterince bilinmediği için sadece 41,319 kişi bu haktan yararlanmıştır. Bu kişilere toplamda 160.5 milyon lira ödeme yapılmıştır.
Yarım çalışma ödeneğinden sadece doğum yapan kadınlar değil, 3 yaşından küçük çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçiler de yararlanabilirler. Ödeneğin günlük miktarı, işçinin çalıştığı işyerinden aldığı ücret ne kadar olursa olsun günlük asgari ücretin brüt tutarı kadar uygulanır.
Başvuru yapabilmek için, son 3 yılda en az 600 prim gününe sahip olunmalı, haftalık çalışma süresinin yarısı kadar fiilen çalışılmalı ve çocuk hayatta olmalıdır. Başvuru için analık hali izninin bitiminden itibaren 30 gün içinde İŞKUR'a başvurulması gerekmektedir. Bu süreyi kaçırdıktan sonra yapılan başvurularda eksik ödeme yapılır.
Yarım çalışma döneminde işveren, sadece çalıştırılan sürenin ücretini öder ve sigorta primlerini yatırır. Kalan yarısının sigorta primleri İşsizlik Fonu tarafından karşılanır. İşsizlik Fonu, asgari ücret üzerinden prim ödemesi yapar.